تدوین نقشه راه تدوین کتاب درسی برای اولین بار در کشور

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی حجت الاسلام والمسلمین محمدیان در دیدار با جمعی از اساتید و دانشجویان رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه الزهراء(س) که در قالب طرح «سازمان و یک روز با درهای باز» از سازمان پژوهش بازدید نمودند، با اشاره به تاریخچه تاسیس سازمان، اظهارکرد: در گذشته طرحی جامع برای تدوین کتابهای درسی وجود نداشت و بسیاری از کسانی که هَمسِن من هستند به خاطر می آورند که اغلب معلمین جزوه می گفتند و دانش آموزان نیز همان مطالب جزوه را امتحان می دادند. لذا بین مطالب ارائه شده در مناطق مختلف چندان هماهنگی وجود نداشت.

وی با تشبیه سازمان پژوهش و برنامه ریزی به سازمان مهندسی شهری، افزود: همانگونه در شهر بدون نقشه جامع هر فردی بر اساس سلیقه خود عمل می کرد تا اینکه نقشه جامع تفصیلی شهری تصویب شد و سازندگان موظف به رعایت ضوابط و الگوهای خاصی شدند، در آموزش و پرورش نیز سند تحول بنیادین و برنامه درسی ملی که به تصویب رسید ما را موظف به تدوین محتوای کتب درسی در چارچوبی خاص نمود.

سازمان ما وظیفه برنامه ریزی و تالیف کتاب های درسی از پیش دبستان تا پیش دانشگاه را بر عهده دارد. ما سالانه قریب 130 میلیون جلد کتاب درسی تولید و توزیع می کنیم بعلاوه 35 عنوان انواع مجلات موضوعی متناسب با دروس و سطح اطلاعات دانش آموزان که با تیراژ 40 نسخه چاپ می شود.

وی افزود: کتابهای درسی ما بر اساس یک نقشه راه که به آن برنامه درسی ملی گفته می شود تولید می شود که خود یکی از زیر نظام های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش کشور است که در آن هدف اصلی دست یابی به مراتبی از حیات طیبه به عنوان هدف اصلی بیان شده است.

الگوی هدف گذاری، چارچوب مفهومی منسجم و یک پارچه ای است که در تدوین اهداف در سطوح گوناگون، راهنمای عمل برنامه ریزان و مجریان قرار می گیرد و شامل پنج عنصر تفکر، علم، ایمان، عمل، اخلاق و چهارعرصه ارتباط متربی با؛ خدا، خود، خلق(انسان ها) و خلقت(طبیعت) است .

استاد محمدیان اضافه کرد: این پنج عنصر در چهار عرصه نام برده شده در یازده حوزه یادگیری 1- تفکر و حکمت 2- قرآن و معارف 3- زبان و ادبیات فارسی 4- فرهنگ و هنر 5- کار و فناوری 6- سلامت و تربیت بدنی 7- علوم انسانی و مطالعات اجتماعی 8- ریاضیات 9- علوم تجربی 10- زبان های خارجی و 11- آداب و مهارت های زندگی، بستر اصلی برای تسهیل فرایند تعلیم و تربیت ،برای دست یابی به اهداف برنامه درسی ملی را میسر می سازد.

وی افزود: علاوه براین در گروه های تالیف کتاب درسی که هر گروه بین 15 تا 25 نفر عضو دارد و عمدتا از افراد با تجربه صاحب صلاحیت و متخصص در زمینه های مختلف برنامه ریزی، روانشناسی تربیتی، ادبیات فارسی و درس مورد نظر هستند، با توجه به نیازسنجی های صورت گرفته و اطلاعات کردآوری شده از دنیای صنعت و خدمات و مهارتهای مورد نیاز در آینده، محتوا تدوین می شود و پس از اعتبار بخشی به مدت یکسال به صورت آزمایشی اجرا می شود. پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش نیز وظیفه دارد با ارزشیابی کتاب با تکیه بر یافته های پژوهشی در صورت نیاز به تغییر مستندات آن را در اختیار گروه تالیف قرار داده و گروه تالیف نیز تغییرات لازم را اعمال خواهند کرد. شایان ذکر است: این نشست با پرسش و پاسخ در خصوص کتابهای درسی پایان یافت و اساتید و دانشجویان برای بازدید اسناد مرتبط با سیر تاریخی تعلیم و تربیت رسمی کشور، عازم مدرسه دارالفنون شدند.