پیام رهبر معظم انقلاب، اجلاس امسال نماز را متفاوت کرد

به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز، حجت‌الاسلام محمدیان، مشاور برنامه‌ریزی و نسل نو ستاد اقامه نماز، در گفت‌وگویی تفصیلی درباره‌ی ابعاد و دستاوردهای سی‌ودومین اجلاس سراسری نماز، با اشاره به پیام مقام معظم رهبری، گفت: اجلاس امسال به‌واسطه‌ی پیام حکیمانه‌ی رهبر معظم انقلاب، رنگ و بویی متفاوت داشت و از سطح یک همایش روتین فراتر رفت. معظم‌له با تأکید بر اینکه «اجلاس نماز یکی از سودمندترین گردهمایی‌های کشور است»، این رویداد را به عنوان حرکتی اثرگذار در مسیر تعالی فرهنگی و معنوی جامعه تبیین کردند.

نماز؛ فریضه‌ای پرمعنا و محور سایر عبادات

حجت‌الاسلام محمدیان تصریح کرد: رهبر انقلاب، روز برگزاری اجلاس را «روز مبارک» خواندند و این تعبیر نشان می‌دهد که نماز خود سرچشمه‌ی برکت است؛ همان‌گونه که شب قدر به واسطه‌ی نزول قرآن مبارک شد، روزی که در آن از نماز سخن گفته می‌شود نیز روزی پربرکت است.

وی افزود: معظم‌له در این پیام، نماز را فریضه‌ای پرمعنا معرفی کردند و فرمودند نماز نسبت به سایر عبادات مانند «سر نسبت به بدن» است. سایر فرایض از نماز فرمان می‌گیرند و جهت و مسیر خود را از آن می‌یابند. نماز است که هدف را روشن می‌کند و بقیه‌ی اعمال دینی باید در همان جهت تبیین شوند.

مشاور ستاد اقامه نماز تأکید کرد: آداب نماز، از جمله خشوع، دلسپاری و حضور قلب، از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذاری آن است. بسیاری از ما نماز می‌خوانیم اما گاه از سر عادت، نه از سر توجه. تکرار نماز برای آن است که این خضوع در جان انسان نهادینه شود و از رفتار لحظه‌ای به منش همیشگی تبدیل گردد.

نماز و آرامش درونی

حجت‌الاسلام محمدیان با استناد به آیات قرآن گفت: نماز ذکر خداست و یاد خدا دل‌ها را آرام می‌کند. «ألا بذکر الله تطمئن القلوب» یعنی انسان تنها در یاد خدا آرامش می‌یابد. وقتی دل آرام شد، اراده استوار می‌شود و انسان اطمینان قلبی می‌یابد؛ اطمینانی که از اتصال به کانون قدرت، رحمت و حکمت الهی سرچشمه می‌گیرد.

وی ادامه داد: در قرآن آمده است: «یا أیتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک»، و این بازگشت به پروردگار تنها به معنای آمادگی برای مرگ نیست، بلکه یعنی هر قدم زندگی باید رجوعی به خدا باشد. انسان مؤمن با هر نماز، مسیر زندگی خود را به سمت پروردگار تنظیم می‌کند.

نماز؛ محور زندگی و معیار زنده بودن انسان

مشاور ستاد اقامه نماز افزود: در قرآن کریم، نماز حدود صد بار ذکر شده و هیچ واجب دیگری به این اندازه مورد تأکید نیست. حتی زکات نیز معمولاً در کنار نماز آمده است. نماز معنای زندگی انسان است. انسانی که نماز ندارد، اگرچه تنفس می‌کند و راه می‌رود، اما در حقیقت زنده نیست.

وی با اشاره به آیه‌ی شریفه از زبان حضرت عیسی(ع) گفت: «أوصانی بالصلاه والزکاه ما دمت حیّاً»؛ یعنی تا زنده‌ام مأمور به نماز و زکاتم. این آیه نشان می‌دهد که نماز ارتباط با خدا و زکات ارتباط با مردم است، و این دو در کنار هم معنای حقیقی حیات را می‌سازند.

خانواده، معلمان و معاشران؛ سه کانون تربیت نماز

حجت‌الاسلام محمدیان با اشاره به توصیه‌های رهبر انقلاب درباره‌ی نقش خانواده در تربیت دینی اظهار کرد:
خانواده نخستین مدرسه‌ی انسان‌سازی است. پدر و مادر باید با رفتار، گفتار و حتی فضای خانه، فرزندان را به نماز تشویق کنند. یک قبله‌نما، سجاده یا نماد ساده در گوشه‌ی خانه، یادآور جهت بندگی است.

وی افزود: مادران با لالایی‌هایشان و پدران با رفتارشان می‌توانند فرزندان را نمازخوان تربیت کنند. معلمان نیز با منش خود تأثیرگذارند. لازم نیست همیشه با سخن، بلکه گاهی با نگاه و رفتار می‌توان دعوتگر نماز بود.

او تأکید کرد: معاشران و دوستان تأثیر فراوانی بر گرایش نسل جوان دارند. دوستی با اهل نماز، مشوق بندگی است و دوستی با بی‌نمازان می‌تواند موجب انحراف شود. بنابراین باید محیط تربیتی فرزندان و نوع معاشران آنان را با دقت مدیریت کرد.

روحانیت، هیئت‌ها و نهادهای فرهنگی؛ محور تبیین نماز

مشاور برنامه‌ریزی و نسل نو ستاد اقامه نماز با اشاره به نقش نهادهای دینی گفت: در پیام رهبر انقلاب تصریح شد که تبلیغ و تبیین نماز بر عهده‌ی دستگاه‌های تبلیغ دین، روحانیت، مساجد و هیئت‌هاست. همه‌ی متدینین در این زمینه مسئولیت دارند؛ اگر توان تبیین دارند، باید خود اقدام کنند و اگر ندارند، باید از مبلغان دین پشتیبانی کنند.

وی تأکید کرد: اقامه‌ی نماز تنها وظیفه‌ی ستاد یا دستگاه‌های دولتی نیست. نماز باید در متن جامعه و میان مردم اقامه شود. مسجد، مدرسه، حسینیه و حتی محیط کار، همه جای زندگی انسان می‌تواند جایگاه نماز باشد.

لزوم بهره‌گیری از ابزارهای نوین و تولید محتوای فاخر

محمدیان با اشاره به فضای رسانه‌ای امروز گفت: رهبر معظم انقلاب بر استفاده‌ی هوشمندانه از ابزارهای نوین تأکید کردند. فضای مجازی و رسانه اگر درست به کار گرفته شود، می‌تواند بستری ارزشمند برای انتقال پیام نماز باشد، اما اگر ناآگاهانه استفاده شود، آسیب‌زا خواهد بود.

او افزود: در حوزه‌ی تولید محتوا باید کیفیت و جذابیت را جدی گرفت. صرف ساخت چند انیمیشن یا اثر کم‌کیفیت، اثرگذار نخواهد بود. آثار مرتبط با نماز باید در قصه، محتوا، قداست و جلوه‌های بصری غنی و فخیم باشند تا مخاطب از دیدن و شنیدن آن‌ها لذت ببرد و جذب معنویت شود.

مشاور ستاد اقامه نماز خاطرنشان کرد: هنر، سینما، موسیقی و رسانه باید در خدمت تقویت فطرت و ارزش‌های الهی باشند، نه تحریک غرایز. اگر محصولات فرهنگی تنها به تهییج شهوت، شهرت یا ثروت بپردازند، نه تنها اقامه‌ی نماز را ترویج نمی‌کنند، بلکه آن را تضعیف می‌کنند.

نقش علما و الگوگیری از تلاش‌های آیت‌الله قرائتی

محمدیان با اشاره به تلاش‌های حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی گفت: آقای قرائتی یکی از چهره‌های شاخص و ماندگار در ترویج نماز است. ایشان سال‌هاست با زبان ساده و عمیق معارف نماز را بیان کرده‌اند. لازم است دیگر علما نیز به این سیره تأسی کنند و اقامه‌ی نماز را مأموریت اصلی خود بدانند.

وی افزود: نماز فریضه‌ای است که حضرت ابراهیم(ع) بر آن قیام کرد و همه‌ی انبیای الهی بر اهمیت آن تأکید داشتند. علما باید این حرکت را ادامه دهند و با تلاش و اخلاص، فرهنگ نماز را در جامعه نهادینه کنند.

راهکارهای اجرایی برای تحقق پیام رهبری

مشاور برنامه‌ریزی و نسل نو ستاد اقامه نماز در پاسخ به پرسشی درباره‌ی راهکارهای عملی اجرای پیام مقام معظم رهبری گفت: نخستین گام، شناسایی موانع اقامه‌ی نماز است. باید بدانیم مشکلات کجاست و از چه عواملی رنج می‌بریم. آسیب‌شناسی باید واقعی، سریع و میدانی باشد، نه پروژه‌ای و اداری. باید از مخاطبان خود ـ به‌ویژه نسل جوان ـ بپرسیم چرا نماز نمی‌خوانند، چه چیزی آن‌ها را دور می‌کند و چه چیزی جذب می‌کند.

او تأکید کرد: پس از مرحله‌ی شناخت، باید راه‌حل‌ها را از متخصصان هر حوزه مطالبه کرد؛ از علما و معلمان گرفته تا نویسندگان، هنرمندان، فناوران و فعالان فرهنگی. ممکن است ده‌ها راهکار مطرح شود، اما باید اولویت‌بندی کرد و بخش عمده‌ی توان و منابع را صرف مهم‌ترین مسائل نمود.

وی افزود: اجلاس‌های نماز باید از حالت ارائه‌ی گزارش خارج شوند و به صحنه‌ی گفت‌وگوی اندیشه‌ها و ارائه‌ی پیشنهادهای عملی تبدیل گردند. موضوعات هر اجلاس نیز باید تخصصی و هدفمند باشد؛ مثلاً اگر موضوع «نماز و خانواده» است، صاحب‌نظران این حوزه دعوت شوند تا خروجی کاربردی ارائه شود.

اقامه‌ی مردمی نماز، مأموریت اصلی ستاد

حجت‌الاسلام محمدیان در جمع‌بندی سخنان خود اظهار داشت: ستاد اقامه نماز باید در کنار پشتیبانی از دستگاه‌های دولتی، به گسترش اقامه‌ی مردمی نماز نیز بپردازد. نمازخانه‌ها، مساجد و فضاهای اجتماعی باید مورد حمایت قرار گیرند و تجربه‌های موفق نمازگزاران و روحانیان فعال در سطح جامعه جمع‌آوری و الگوسازی شود.

او افزود: اقامه‌ی نماز تنها در ادارات و نهادهای رسمی معنا ندارد. نماز باید در خانه، مدرسه، خیابان، دانشگاه و محیط کار جریان داشته باشد. اگر نماز در زندگی مردم جاری شود، جامعه ما آرام‌تر، اخلاقی‌تر و معنوی‌تر خواهد بود.

وی در پایان تأکید کرد: هدف نهایی، تربیت نسلی است که نماز را نه به‌عنوان تکلیف، بلکه به‌عنوان معنای حیات درک کند. نسل نویی که با ایمان، آرامش و اراده‌ی مستحکم در مسیر بندگی خدا گام بردارد، آینده‌ی کشور را در مسیر سعادت و عزت رقم خواهد زد.