فرهنگ نامه

آ | ا | ب | ت | ث | ج | ح | خ | د | ر | ز | س | ش | ص | ع | غ | ف | ق | م | ن | و | پ | ک
عبارتsort descending شرح
پرسش /ویژگی پرسشگر

پرسشگر در سؤال و پرسش خویش باید دست یابی به فهم جدید و دانش تازه را مد نظر و توجه قرار دهد. هر گونه سؤال سازی و پرسش تراشی که درصدد تخطئه و یا تخریب مخاطب صورت گیرد، اقدامی ضد علم و آگاهی است. امیرالمؤمنین علی(ع) در برابر شخصی که از ایشان پرسیدند: «ما طَعمُ الماء؟ فرمود: سَل تفقُّها و لا تعنُّتاً. طعم الماء، طَعمُ الحیاة.» یعنی پرسش باید برای دریافت حقیقت و شناختی جدید باشد وگرنه برای خودنمایی، به زحمت انداختن طرف مقابل و یا تفنن موجب رهیابی به مرتبه ای بالا نخواهد شد.
اساساً سؤال که از آن به استفهام یاد می شود در ذات خود همین معنا را نهفته دارد.
نکته دیگر در پرسشگری، رعایت توانایی و شناسایی دانایی پرسش شونده است. نباید از هر کسی پرسید و از او درخواست پاسخ کرد. قرآن کریم می فرماید: «فَسئَلوُا اهل الذّکر، از کسانی بپرسید که اهل ذکر باشند.». " مقاله ی شبهه و پاسخ به شبهات"

پرسش/ منشاء پرسش

پرسش نشان زایش فکری انسان و فعال بودن آن است. هر کس سؤال نکند یا باید به کنه و زوایای تمام موضوعات آشنا باشد و یا این که آرامشی ناشی از جهل و اطمینان حاصل از نادانی او را دربرگرفته است که به ذهن او پرسش نمی رسد. وگرنه انسان اندیشمند و فکور با سؤال ها و پرسش ها مواجه است و در باز تولید اندیشه از طریق و معبر پرسش به صحت و سقم فرضیه های خود پی می برد.
پرسش از سر تفقّه و درست اندیشی، نیمی از دانش است. تعبیر «حسن السؤال نصف العلم» بر همین معنا تأکید می کند که پرسش خود را چگونه سامان دهیم و طرح کنیم تا به جواب مستدل و درست نایل آئیم؟. "مقاله ی شبهه و پاسخ به شبهات"

پژوهش -آفات پژوهش

کهنه‌گرایی، جموداندیشی، تنگ‌مایگی علمی و ظهور طبقه کارمندان پژوهش که به پسند خاطر سفارش دهندگان رسمی، داده‌ها تحلیل می‌کنند و به تعبیری نظربافی و سندسازی می‌کنند، از جملۀ این نگرانی هاست.
تکرارهای ناسودمند، پرگویی‌های بی‌فایده و ظاهرآرایی‌های بی‌محتوا و رونویسی‌های بی‌ماخذ دغدغه‌ای است که آرزومندان رسیدن به یک منزلگاه نو و درخور جامعۀ ایرانی در عرصه علم و دانش و معنویت را می آزارد.(یادداشتها بر داشتها صفحه 179)

پژوهش-ویژگی های پژوهش

پژوهش‌ها باید شورانگیز و حرکت آفرین باشند، پرسشی را پاسخ دهند، خطایی را اصلاح کنند، ناشناخته‌ای را بشناسانند تا در پرتو آن جامعه، جامه‌ای نو به تن کند و در فرا روی خویش افق روشن تری را مشاهده کند وگرنه کاغذ بر روی کاغذ چیدن، خشت خام بر خشت فرسوده نهادن است که بنیاد علم بر آن استوار نخواهد گشت.(یادداشتها بر داشتها صفحه 178)

پیامبر اسلام /پیام نبوی

او پیامبری است که برای هدایت انسان ها مبعوث شده است. پیام او برای همه انسان ها و نسل ها در تمامی عصرها و سرزمین هاست. جغرافیای پیام او ، جغرافیای ایمان و جان انسان هاست. پیروان او با همه زبانها و رنگ ها و نژادها، یک پیکر واحد را تشکیل می دهند. تا در انعکاس رحمت و عطوفت او در جامعه مبتنی بر صلح و سِلم و عدالت باشند. " روزنوشت مورخ ٩٣/١٠/٢٧"

پیروزی

پیروزی در تفکّر مردان خدا، انجام وظیفه و اداء تکلیف است که اگر موفق بدان شدی، پیروزی! وگرنه منهزم و شکست خورده هستی! (عاشورا در آیینۀ تاریخ و ادب صفحه 40)